Kial Finnlando havas siperajn lernejojn?

Dum la lasta jardeko la publikan lernejsistemon de Finnlando oni rangigas inter la plej bonaj de la mondo laù sukceso de studantoj, aparte inter la okcidentaj demokratioj.Tre kleraj instruistoj, inventema individufokusa lernado kaj malcentrigita administrado ŝajnas ludi rolon.
En la internaciaj sondaĵoj pri lernejana sukceso efektivigitaj de la Organizo pri Ekonomia Kunlaboro kaj Disvolvado (OEKD), Finnlando preskaù ĉiam restas en la supraj kvar rangoj en ĉiuj tri kategorioj: legado, matematiko kaj scienco.
Alia ne malpli grava testamento al sukceso de Finnlando estas kiel malmulte la poentoj variis inter ĝiaj diversaj lernejoj: la rezultoj de apartaj lernejoj estis la plej similaj inter la sistemoj studitaj.
Unu evidenta kialo por la finna sukceso estas la altaj normoj por kleriĝo de tieaj instruistoj : en Finnlando magistra diplomo necesas por instrui je ĉiu ajn nivelo eĉ en bazlernejo.
Alia distinga trajto de la finna sistemo estas la alta aùtonomeco, kiun havas la urbaj instancoj kaj la lernejaj administristoj. En Finnlando lernejoj kaj kursoj estas organizitaj ĉefe laù la bezonoj kaj voloj de la koncerna specifa komunumo. Lernejo ricevas ĝeneralan subtenan sumon, kiun ĝi uzas laùvole.
Kvankam daùre proksime al la supro de internaciaj rangoj finnaj studantoj pasigas la plej mallongan tempon en klasĉambroj kompare al la aliaj OEKD landoj : finnaj lernejanoj inter naù kaj dek du jaraj troviĝas en la klasĉambro sescent kvardek horojn jare kompare al la averaĝo de okcent dek horoj en aliaj landoj.
Kaj pli ol naùdek kvin procentoj de junuloj en Finnlando elektas plu studi je la universitata nivelo.
Dum multaj registaroj en la mondo luktas por provizi bazajn edukbezonojn la lernejsistemo de Finnlando povas roli kiel alta sed inda celo.

Transskribita el Radio Verda (Vankuvero, Kanado) elsendo

Bonjour Guy,

Je me sens tout honteux de ne pas pouvoir répondre quoi que ce soit, de ne pas être capable de commenter : je ne connais rien à l'espéranto mais je te remercie de publier des textes et j'espère que d'autres membres participeront pour animer ton salon préféré !

Gérard, n'ai pas honte: nul n'est parfait!
Pour te remercier de tes encouragements à alimenter le forum et faire avancer le schmilblik, voici un résumé de l'article:
le titre (dans lequel j'ai fait une belle erreur: siperajn ne veut rien dire; c'est superajn qu'il aurait fallu lire. Nul n'est parfait, disais-je...): "Pourquoi la Finlande a-t-elle un système scolaire supérieur?"
Le fond: L'OCDE mesure l'efficacité des divers systèmes scolaires. La Finlande se place dans les quatre premiers dans trois catégories: lecture, mathématiques, sciences. De plus, les résultats des diverses écoles testées sont les plus cohérents de tous les systèmes évalués.
Caractéristiques relevées:
1) le haut niveau d'études des enseignants (master) y compris en écoles élémentaires;
2) grande autonomie des instances concernées (communes et écoles); les écoles et les cours sont organisés selon les besoins et les choix des intéressés; les écoles recoivent une subvention globale qu'elles utilisent à leur convenance.
3) parmi les pays de l'OCDE, c'est en Finlande que les élèves passent le moins de temps en classe: pour les 9 - 12 ans, 640h par an contre 810h par an en moyenne dans les autres pays.
Et plus de 95% des jeunes finlandais choisissent de poursuivre des études universitaires.
Un modèle transposable?
En tout cas, de quoi cogiter...
Amitiés. Guy